10 phong cách kiến trúc phương Tây phổ biến từ xưa đến nay

1) Phong cách Victoria

Thời đại Victoria (giữa đến cuối thế kỷ 19) đã chứng kiến sự trở lại của nhiều phong cách kiến trúc bao gồm Gothic Revival, Tudor và Romanesque cũng như những ảnh hưởng từ châu Á và Trung Đông. Trong cuộc cách mạng công nghiệp, nhiều ngôi nhà được xây dựng theo phong cách Victoria như một phần của sự bùng nổ nhà ở.

Hầu hết những ngôi nhà kiểu Victorian đều có kết cấu hẹp nên dù được xây nên trên diện tích đất nhỏ chúng vẫn có thể phô bày hết vẻ đẹp ấn tượng. Những ngôi nhà kiểu Victorian thường liền kề nhau và thường ở gần trung tâm thị trấn. Sự thiếu hụt về chiều rộng được bù đắp bằng chiều cao, một kiến trúc Victorian điển hình thường cao 3 tầng và ngự trên một tầng hầm full-size.

Bởi vì kiến trúc Victorian được xây dựng để gây ấn tượng, chúng thường có lối vào lớn được thiết kế cầu kỳ. Những bậc thềm thường dẫn ra lối đi uốn lượn trước hiên nhà, và được trang trí bằng lan can gỗ quay hoặc sắt rèn. Kiến trúc kiểu Victorian cảm giác như một tòa lâu đài và gợi nhớ những tòa lâu đài phong cách Gothic tạo cảm hứng cho những thiết kế thời kỳ đầu Victorian. Vì những ngôi nhà này thường có 3 hoặc thậm chí 4 tầng, các tháp canh của chúng có thể trông khá ấn tượng.

Cửa sổ rộng, đôi khi được gắn những ô kính màu bên trên, là một đặc điểm chung của những ngôi nhà kiểu Victorian. Các cửa sổ này có thể là những phiên bản nhô ra ngoài ngôi nhà hoặc được gắn liền với băng ghế. Những kiến trúc sư theo phong cách Victorian yêu thích việc thử thách với nhiều kiểu mái khác nhau cùng những thiết kế bất đối xứng. Những ngôi nhà được tạo nên để trở nên cá tính và độc đáo. Những ngôi nhà Victorian cổ điển thường có các lối đi uốn lượn với những chi tiết trang trí cầu kỳ và những ban công tí hon hoặc đài quan sát ở những tầng cao. Các tòa nhà theo phong cách Victoria có nhiều ở Anh, Mỹ và Úc.

2) Phong cách Islamic -Hồi giáo

Kiến trúc Hồi giáo cổ đại xuất hiện chủ yếu tại hai địa điểm: những đất nước theo đạo Hồi và những vùng đất bị chiếm đóng bởi người Hồi giáo trong suốt thời kỳ trung cổ. Bên cạnh các quốc gia Ả rập – như Algérie, Ai Cập, và Iraq thì kiến trúc Hồi giáo còn xuất hiện phổ biến tại một số nước châu Âu có nguồn gốc Moorish, bao gồm Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Ý, và Malta.

Mặc dù thường được liên hệ với nhà thờ Hồi giáo, phong cách kiến trúc này còn xuất hiện ở rất nhiều các công trình kiến trúc khác, từ cung điện, các công trình công cộng, cho tới lăng tẩm, và pháo đài quân sự.

Tháp giáo đường là những ngọn tháp cao với mái vòm hình nón hoặc củ hành, với những ô cửa sổ nhỏ và một chiếc cầu thang kín bên trong tháp. Tháp giáo đường có mặt tại hầu hết các giáo đường Hồi giáo, được coi là một trong những đặc trưng lâu đời nhất của kiến trúc Hồi giáo.

Tương tự một số trào lưu kiến trúc khác xuất hiện ở thời kỳ cổ đại như Phục hưng Ý, kiến trúc Hồi giáo cũng xuất hiện thiết kế hình mái vòm. Công trình mái vòm cho phép đặt một vòm tròn trên một căn phòng hình vuông hoặc một mái vòm hình elip trên một căn phòng hình chữ nhật. Trong kiến trúc Hồi giáo, công trình mái vòm thường được trang trí với gạch vuông hoặc muqarnas - một loại hình điêu khắc.

Với thiết kế chạm trổ và họa tiết hoa văn, Muqarnas thường được liên tưởng tới chuông đá hoặc tổ ong. Mái vòm Muquarnas thường mang đơn sắc, được chạm trổ tinh xảo tạo hiệu ứng trái ngược với lớp ngói bao quanh.

Một đặc trưng khác của kiến trúc Hồi giáo chính là kết cấu hình cung. Kết cấu này xuất hiện ở cả lối vào và phía bên trong, được chia làm bốn loại cơ bản: hình cung nhọn, đường xoi, móng ngựa, và hình lá.

Thiết kế cung nhọn thường được vát tròn ở hai bên và vót nhọn ở trên đỉnh. Sau này, thiết kế cung nhọn đã trở thành một đặc điểm quan trọng trong kiến trúc Gô-tích.

Cung đường xoi có hình dạng tương tự cung nhọn. Tuy nhiên, hai cạnh của nó được uốn cong theo hình chữ S khi lên tới đỉnh, tạo cảm giác mềm mại hơn so với hình cung nhọn.

Cung móng ngựa (hay còn gọi là hình lỗ khóa) thường được liên hệ với kiến trúc Ma-rốc. Cung móng ngựa có hình dạng tròn hoặc nhọn, nổi bật với kết cấu mở rộng và thu nhỏ.

Cung hình lá mang đặc điểm kiến trúc Ma-rốc, được tạo thành bởi nhiều hình lá, tạo thành hình dạng vỏ sò.

Cuối cùng, kiến trúc Hồi giáo được biết đến bởi các chi tiết trang trí nội thất xa hoa và lộng lẫy. Bên trong các công trình kiến trúc Hồi giáo được trang trí bởi vô cùng đa dạng với những tấm gạch lát tương tự đá quý được sắp đặt thành những tác phẩm trang trí hoa văn, kính vạn hoa, những bức thư pháp duyên dáng, tinh xảo.

Như vậy, bên cạnh những mái vòm đồ sộ, thiết kế muquarnas và hình cung đầy mê hoặc thì các họa tiết trang trí, điêu khắc tinh xảo, tỉ mỉ cũng đã góp phần khẳng định giá trị lâu đời của kiến trúc Hồi giáo.

3) Phong cách La Mã - Romanesque

Còn được gọi là Kiến trúc Norman, nó xuất hiện trên khắp châu Âu vào cuối thế kỷ thứ 10. Đặc điểm nổi tiếng nhất là vòm tròn, thường được tìm thấy trong các nhà thờ theo phong cách La Mã. Công trình kiến trúc La Mã nổi tiếng hay được nhắc đến là đền Parthenon, đấu trường Colesseum, Cột Trajan, các cầu vòm bằng đá và Khải Hoàn Môn. Kiến trúc sư La Mã nổi tiếng thời đó là Vistruvius.

Người La Mã cổ đại không phát minh kiến trúc cột trụ mà thừa hưởng từ nền văn minh Hy Lạp trước đó. Tuy nhiên phải đến thời của đế chế La Mã, kiến trúc này mới đạt đến độ đỉnh cao khi xuất hiện tại nhiều công trình nổi tiếng còn trụ vững đến ngày nay.

Trong hình là đền Pantheon (Rome, Italy) xây dựng vào khoảng 118-126 sau Công nguyên, là biểu tượng cho tư duy kiến trúc đỉnh cao và sự phồn thịnh thời La Mã. Phía trước đền là hàng hiên với cột trụ bằng đá hoa cương xám, đỉnh cột kiểu Corinth, trụ cột bằng đá cẩm thạch trắng.

Cột trụ, mái vòm, vật liệu bê tông, trang trí đá hoa cương, điêu khắc thiết kế khu dân cư chú trọng chức năng... là những chi tiết biểu tượng đặc trưng kiến trúc La Mã.

4) Phong cách Baroque (Ba Rốc)

Kiến trúc Baroque (Ba Rốc) là thuật ngữ dùng để mô tả phong cách xây dựng của thời kỳ Baroque, Ý. Bắt đầu từ cuối thế kỷ 17, trên cơ sở kế thừa ngôn ngữ của kiến trúc thời Phục hưng, các nhà nghệ sĩ, kiến trúc sư đã sáng tạo ra một phong cách mới mang tính chất hùng biện, sân khấu. Phong cách này thường dùng để phô trương sức mạnh của Nhà thờ Công Giáo và chính quyền chuyên chế. Kiến trúc Baroque đã trở nên phức tạp và cầu kỳ hơn với hình dáng, ánh sáng và bóng với cường độ mạnh.

Kiến trúc Baroque đã tồn tại xuyên suốt thế kỷ 17 và 18, khi đó những kiến trúc sư đại tài và các nghệ nhân đã cùng nhau tạo nên phong cách nghệ thuật kì vĩ mang tên Baroque. Được đặc trưng bởi các hoạ tiết trang trí công phu, lộng lẫy, tráng lệ, Baroque tái hiện khung cảnh thoát tục và gợi cảm hứng về đấng siêu phàm, để tôn vinh nhà nước Công giáo.

Nghệ thuật kiến trúc Baroque đi ngược lại với lối nghệ thuật kiến trúc thời Phục Hưng. Kiến trúc Phục Hưng khá cứng nhắc do thừa hưởng từ Hy Lạp cổ đại và La Mã cổ đại trong khi Baroque lại nhấn mạnh đến hiệu quả ảnh ảo, làm cho công trình có chiều sâu sâu hơn, chiều dài dài hơn. Kiến trúc Baroque được nhận biết dễ dàng bởi những hình oval đặc trưng, các hình oval này xuất hiện ở mọi nơi từ những chi tiết đơn giản đến phức tạp, những chi tiết uốn lượn đến các góc nhỏ khuất trên cao.

Đặc điểm của nghệ thuật kiến trúc Baroque là sự hùng vĩ, lộng lẫy, tráng lệ, sự hưng phấn của tinh thần và cảm xúc mãnh liệt, phong cách này cũng coi trọng hiệu quả của thị giác, sự hòa hợp giữ hiện thực và hư ảo, sự tương phản giữ bóng tối và ánh sáng, giữ tỉ lệ và nhịp điệu của vật liệu. Đặc trưng của kiến trúc Baroque đạt tới sự thống nhất nghệ thuật với nghệ thuật trang trí hoành tráng, gây ấn tượng mạnh, mặt bằng cầu kì kết hợp với những đường cong lượn mềm mại. Những tòa nhà mang phong cách này là các nhà thờ Công giáo ở Ý, Pháp, Đức…

5) Phong cách Tudor

Kiến trúc Tudor là phong cách cuối cùng từ thời trung cổ ở Anh giữa những năm 1400 - 1600. Tudor là sự pha trộn giữa Phục Hưng và Gothic. Với những ai yêu thích không gian sống lãng mạn đầy chất thơ thì Tudor là phong cách kiến trúc hoàn toàn phù hợp.

Kiến trúc theo phong cách Tudor dễ nhận biết nhất là kết cấu đặc trưng bởi tường viền khung gỗ và bên trong xây gạch, có nhiều cửa sổ hình chữ nhật, cửa sổ lồi ra ở các tầng trên, thiết kế mái với nhiều đầu hồi và kiểu ống khói độc đáo. Nội thất nhà theo phong cách Tudor đặc trưng bởi các mặt tường được ốp gỗ đa dạng, sử dụng các tấm thạch cao đúc để trang trí trần, đường viền, mái đua, tường và mô phòng theo các họa tiết trang trí thời kỳ Phục Hưng.

Một đặc điểm phân biệt giữa nhà Tudor và nhà theo phong cách khác là mái dốc có đầu hồi đặc trưng bởi các kết cấu cửa mái nhỏ và phủ đá phiến. Đầu hồi chính thường có khung gỗ được thiết kế với các thanh gỗ hình chữ thập. Mái đầu hồi thường được trang trí bằng các tấm gỗ chạm khắc hoa văn từ đơn giản đến phức tạp.

Tudor sau này được phổ biến khắp châu Âu với khá nhiều biến thể, nhưng đặc biệt được hâm mộ ở các thuộc địa Anh như New Zealand, Úc… hay ở Mỹ hiện nay – như một đại diện của trường phái mộc mạc kiểu đồng quê. Ngôi nhà Tudor là ngôi nhà của của lẽ tự nhiên, thuộc về thiên nhiên, thuộc về những tâm hồn lãng mạn: với mứt, với sách,với cà phê và hoài niệm về những thời xa xưa cổ tích.

6) Phong cách Bauhaus

Sau những tàn tích của cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất (1914 – 1918) nước Đức rơi vào tình trạng thiếu thốn, người dân sống khổ cực trong bi kịch của lịch sử dành cho đất nước bại trận. Giữa bãi suy tàn, kiến trúc sư Walter Gropius đã nhận ra rằng những thiết kế nguy nga, tráng lệ của chuẩn mực kiến trúc thời trước đã không còn thích hợp. Từ lúc ấy, ông đã rũ bỏ mọi chi tiết rườm rà, xa hoa thay vào đó là những nội thất đơn giản đề cao tính công năng.

Kiến trúc sư Walter Gropius thành lập học viện thiết kế Bauhaus. Hội đồng quản trị của trường Bauhaus còn có những tên tuổi nổi tiếng như: thiên tài vật lý học Albert Einstein, kiến trúc sư Ludwig Mies van der Rohe, các danh hoạ cùng nhà thiết kế nổi tiếng như Josef Albers, Lyonel Feininger, Wassily Kandinsky, Paul Klee, Oskar Schlemmer…

Từ ngôi trường này, đến những năm 1900, phong trào Bauhaus ngày càng phát triển, đề cao sự hài hòa giữa nghệ thuật và công nghệ, công năng, và khả năng sản xuất hàng loạt.

Từ chối chi tiết trang trí phức tạp, phong cách này hướng tới sự đơn giản tối ưu hoá và nâng cao tiện nghi là những điều cốt lõi mà mọi người ở cuộc sống hiện đại. Thông thường những thiết kế của Bauhaus sẽ sử dụng những mảng, hình khối đơn giản có thể liên kết hoặc tách rời nhau. Giảm tối thiểu những chi tiết thừa, hoa văn rườm rà mang lại cảm giác thân thuộc và dễ chịu cho mọi người khi bước chân vào gian phòng.

Nếu xét về tổng thể, có một số người sẽ cho rằng Bauhaus khá thực dụng, khô khan. Tuy nhiên, các chi tiết mặc dù được giản lược bớt và tận dụng từng góc cạnh trong căn phòng nhưng chúng vẫn hài hoà và đảm bảo tính thẩm mỹ từ những đường nét tỉ mỉ của chúng. Đặc điểm dễ thấy của thiết kế này chính là mái bằng và hình khối là chìa khóa. Phong cách này phổ biến ở Đức và Mỹ.

7) Phong cách Neoclassical - Tân cổ điển

Neoclassical – Thuật ngữ này xuất hiện đầu tiên trong các tài liệu học thuật tại Pháp vào giữa thế kỷ 18, khi các kiến trúc sư bắt đầu tìm hiểu nghiên cứu các công trình kiến trúc cổ điển tiêu biểu. Tân cổ điển là phong trào kiến trúc làm sống lại những hình ảnh cổ điển mang hơi thở Âu – Mỹ trong thế kỷ 18, 19 thông qua nghệ thuật tạo hình kiến trúc đặc trưng. Tân cổ điển là sự đơn giản hóa kiến trúc cổ điển, lấy những bức tường, hàng cột làm trọng tâm và làm nổi bật bản chất chi tiết của bộ phận đó.

Kiến trúc tân cổ điển sử dụng những chi tiết, bố cục của phong cách cổ điển như Rococo, Baroque nhưng có xu hướng nhấn mạnh vào các mảng tường, chân cột chứ không phải ở khối lượng tác phẩm điêu khắc. Cảm hứng được lấy từ phong cách cổ điển của các tòa nhà và thiết kế Hy Lạp và La Mã cổ đại nhưng đơn giản hơn và đối xứng là giá trị cốt lõi.

Các đặc điểm dễ nhận dạng của kiểu kiến trúc này chính là: Quy mô lớn, tường trống, sử dụng quá nhiều cột, cột đứng, tòa nhà lớn, đường sạch sẽ. Phong cách tân cổ điển đã được tìm thấy trong thiết kế kiến trúc của các công trình của Karl Friedrich Schinkel, đặc biệt là Bảo tàng Altes ở Berlin, Ngân hàng Sir John Soane của nước Anh ở London và Nhà Trắng và Capitol ở Washington…

8) Phong cách Gothic

Kiến trúc Gothic, hay còn có tên gọi cũ là Francigenum Opus – tác phẩm của người Pháp được ra đời sau thời kỳ kiến trúc Roman, phát triển dần từ sau thời kỳ Trung cổ ở châu Âu. Trong những năm 1200 sau Công Nguyên, người châu Âu bắt đầu xây các nhà thờ, các cung điện theo kiểu kiến trúc này. Chính vì thế, nét đẹp của kiến trúc Gothic được thể hiện đẹp nhất ở các nhà thờ, cung điện và một số công trình dân dụng khác. Kiến trúc Gothic ra đời ngay sau thời kỳ kiến trúc Roman nên giữa hai phong cách kiến trúc này có nhiều nét giống song cũng có những nét khác biệt.

Phong cách Gothic trong kiến trúc đại diện cho bước tiến lớn cách xa hệ thống xây dựng tương đối cơ bản đã chiếm ưu thế ở trước đó. Gothic phát triển theo phong cách kiến trúc Roman, khi sự hòa bình tương đối và sự thịnh vượng cho phép phát triển văn hóa và xây dựng các tòa nhà lớn. Từ năm 1000 đến năm 1400, một số nhà thờ lớn đã được xây dựng ở cả Anh và Pháp, cho các kiến trúc sư và thợ xây một cơ hội để làm việc thiết kế phức tạp và táo bạo hơn bao giờ hết.

Yếu tố căn bản nhất của phong cách kiến trúc Gothic là kiến trúc với mái vòm và đầu nhọn. Nó có thể được mượn từ kiến trúc Hồi giáo đã từng được thấy ở Tây Ban Nha vào thời điểm này.

Phong cách Gothic thì được tuân theo nguyên tắc: từ phía dưới lên trên được chia thành 3 phần chính. Phần dưới vẫn là cửa, bình thường vẫn chia thành 3 hốc cửa sâu và lớn nằm cân xứng trong khối nhà cao lớn. Phần giữa lại là các ô cửa sổ thương hình tròn, được làm từ các tấm kính rất nhiều màu sắc, các hoa văn trang trí như hoa hồng và được đặt ở đầu hồi cánh Nam Bắc…Nghệ thuật kiến trúc gothic mang ý nghĩa tươi đẹp đó là mang ánh sáng tới đời sống nhân dân. Những tấm kính sắc màu chính là thể hiện cho ý nghĩa đó. Phần ở trên cùng là hành lang và những tháp chuông. Cấu trúc cao song vẫn giữ được nhiều ánh sáng tự nhiên.

Một số nét đặc trưng của kiến trúc gothic cũng được vận dụng, song cách tân phù hợp với hiện đại và từng khu vực trên thế giới, ở Việt Nam, bạn có thể thấy được những đặc trưng đó ở những mẫu nhà 3 tầng cổ điển. Phong cách Gothich có thể thấy nhiều ở Pháp và Anh

9) Phong cách Phục hưng - Renaissance

Kiến trúc thời kỳ Phục hưng là kiến trúc của thời kỳ giữa thế kỷ 14 và đầu 17 đầu ở các vùng khác nhau của châu Âu, thể hiện một sự hồi sinh và phát triển của một số yếu tố của tư tưởng Hy Lạp và La Mã cổ đại. Phong cách, kiến trúc thời kỳ Phục hưng tiếp nối kiến trúc Gothic và được kế tục bởi kiến trúc Baroque. Phát triển đầu tiên tại Florence, với Filippo Brunelleschi là một trong những người kiến tạo, phong cách thời Phục hưng nhanh chóng lan sang các thành phố khác của Ý và sang đến Pháp, Đức, Anh, Nga và một số nơi ở châu Âu.

Kiến trúc thời Phục Hưng mang đậm nét tôn giáo, đặc biệt là đạo Thiên chúa. Những hiểu biết về giá trị con người, tôn vinh vai trò và vị trí của con người được khám phá và phát triển mạnh trong thời gian này. Con người được coi như bản sao của hình ảnh của thánh thần. Bắt đầu từ thế kỉ 15 xuất hiện những tham vọng về khả năng phát triển, sự sáng tạo hài hòa và duy lý của con người, để ganh đua với quyền năng của thánh thần, bắt đầu với sự khám phá về luật phối cảnh thẳng của Filippo Brunelleschi, Leone Battista Alberti. Sau đó là sự nở rộ của những tài năng khác như Leonardo da Vinci, Raphael và đặc biệt là Michelangelo.

Phong cách Phục Hưng nhấn mạnh vào tính đối xứng, tỷ lệ, hình học và tính hợp lệ của các bộ phận như họ được thể hiện trong kiến trúc của thời cổ đại và đặc biệt là kiến trúc La Mã cổ đại.

Đặc điểm dễ nhận thấy của phong cách này là cột với tỉ lệ đối xứng, các mái vòm hình bán nguyệt, mái vòm hình bán cầu, hốc và các gian nhỏ thay thế các hệ thống có tỉ lệ phức tạp của các tòa nhà thời Trung cổ.

10) Phong cách Hiện đại - Modernist

Chủ nghĩa hiện đại là một thuật ngữ được đưa ra cho một phong trào vào đầu thế kỷ 20 và có thể bao gồm các phong cách như Futurism, Post-Modern và New Classical. Kiến trúc Hiện đại, bắt nguồn từ châu Âu, là một sự phản ứng lại ảnh hưởng của quá khứ kiến trúc từ cuối thế kỉ 19. Các kiến trúc sư cảm thấy trào lưu kiến trúc Cổ điển không còn đủ sức sống, vay mượn và lệ thuộc quá nhiều vào những gì có trong quá khứ, không phản ảnh trung thực lại bối cảnh của thời đại công nghiệp. Không những vậy, kiến trúc cổ điển còn trở thành vật cản, trói buộc con người với quá khứ hoặc đánh lừa thị hiếu kiến trúc bằng những yếu tố tranh trí diêm dúa và vô nghĩa. Vào nửa cuối của thế kỉ 19, đầu thế kỉ 20, trong trào lưu phát triển của phương Tây, chủ nghĩa Hiện đại nói chung có nguồn gốc từ thời kì Khai sáng (Enlightenment) đã ảnh hưởng xuống suy nghĩ của các kiến trúc sư, họ tin rằng cần phải tạo ra một trào lưu kiến trúc mới, phản ảnh được tinh thần của thời đại mới và phải vượt qua, rũ bỏ được cái bóng của quá khứ.

Trào lưu kiến trúc Hiện đại (Modernism) là một khái niệm rất rộng được sử dụng để miêu tả các công trình khác nhau có các đặc điểm tương đồng về sự đơn giản trong bố cục hình khối không gian, tổ chức mặt bằng tự do phi đối xứng, mặt đứng loại bỏ việc sử dụng các họa tiết trang trí của trường phái cổ điển cũng như việc sử dụng vật liệu mới như kính, thép, bê tông. Kiến trúc hiện đại là một sự đoạn tuyệt mạnh mẽ với kiến trúc cổ điển, thể hiện một lối tư duy mới của sự phát triển bùng nổ của các xã hội châu Âu cuối thế kỉ 19, đầu thế kỉ 20.

Đặc điểm của phong cách kiến trúc hiện đại chính là dây chuyền công năng được đề cao, hợp lý; Tiết kiệm được không gian giao thông, tiết kiệm vật liệu; Không trang trí phù phiếm ; Áp dụng các thành tựu của khoa học và kỹ thuật; Giao thoa cùng với thiên nhiên (ánh sáng, cây xanh, nước); Tính thẩm mỹ gắn liền với sự hài hòa, hợp lý trong ngôn ngữ kiến trúc

Nếu bạn đang cần một giải pháp thiết kế thú vị, tư vấn để tìm kiếm một phong cách thiết kế phù hợp dành cho gia đình bạn, hãy liên hệ với Nhà Mùa Hạ để được tư vấn nhé.

--------------------------------------------

🏠 NHÀ MÙA HẠ - THIẾT KẾ NHÀ PHỐ ĐẸP TP.HCM

☎️ Hotline:0909901826 - 0794028077

🌏 Nhận báo giá thiết kế: www.nhamuaha.com